Poświęcimy parę słów hydraulice w rowerach, a dokładniej hamulcom tarczowym i wszystkiemu, co z nimi związane, w tym odpowietrzaniu. Choć w teorii jest to prosta czynność, w praktyce może okazać się wyzwaniem, szczególnie dla osób, które robią to po raz pierwszy lub nie miały wcześniej do czynienia z danym rodzajem hamulca.
Jakie są różnice między odpowietrzaniem, a wymianą płynu hamulcowego?
Można powiedzieć, że odpowietrzenie układu hamulcowego jest jedną z czynności, które wykonuje się podczas wymiany płynu hamulcowego. Zazwyczaj stosuje się tu płyn DOT lub olej mineralny, a cała procedura polega na podłączeniu strzykawek (w niektórych systemach, np. Magura lub Shimano, wykorzystuje się jedną strzykawkę i zbiorniczek na płyn), wypchnięciu starego płynu pod naciskiem i wprowadzeniu nowego płynu.
Innymi słowy, wymiana płynu hamulcowego jest ściśle powiązana z odpowietrzaniem, które polega na usuwaniu z układu pęcherzyków powietrza, które mogą zakłócać jego prawidłową pracę. Każdy producent ma swoje zalecenia co do sposobu odpowietrzania, ale w ogólności procedury są podobne. Mimo że teoretycznie można oddzielić wymianę od odpowietrzania, w praktyce zawsze należy przelać cały układ i odpowietrzyć go z użyciem nowego płynu lub oleju. W szczególności w przypadku płynu DOT nie zaleca się odpowietrzania na częściowo zużytym płynie.
Kiedy należy wykonać odpowietrzenie hamulców, a kiedy wymienić płyn hamulcowy?
Możemy zauważyć, że w układzie występuje zapowietrzenie, gdy klamka hamulcowa staje się miękka, twarda lub gumowata, a jej skok znacznie się zwiększa. Możemy wykonać test, polegający na postawieniu roweru w pionie na tylnym kole, odczekaniu chwili i naciśnięciu dźwigni. Jeśli klamka jest miękka, oznacza to, że hamulec należy odpowietrzyć. Obecność powietrza w układzie może spowodować nieprzewidywalne zachowanie klamki podczas długiego zjazdu i hamowania, co może być niebezpieczne. Należy pamiętać, że hydraulika jest wrażliwa na nieodpowiednie przechowywanie roweru, który nie powinien długo stać do góry kołami.
Jak często należy wykonywać odpowietrzanie i wymianę płynu hamulcowego? Co mówią na ten temat producenci, a jak to wygląda w rzeczywistości?
Przykładem najczęściej spotykanych hamulców rowerowych są te marki Shimano i SRAM, które działają na oleju mineralnym. Producent zaleca wymianę oleju w momencie, gdy jego kolor zmieni się z jasnoczerwonego na ciemniejszy, ale nie jest to łatwe do sprawdzenia z zewnątrz. Częstotliwość serwisu zależy od indywidualnych warunków jazdy i eksploatacji roweru. Na podstawie naszego doświadczenia rekomendujemy wymianę oleju co najmniej raz w sezonie.
Inny przykład to hamulce SRAM, które działają na bazie higroskopijnego płynu DOT. DOT to glikolowy płyn, który ma zdolność do absorbowania wody. To powoduje, że częstotliwość wymiany płynu powinna być wyższa niż w przypadku oleju mineralnego. Producent zaleca przynajmniej roczny serwis, ale jak zawsze, częstotliwość ta zależy od kilku czynników, takich jak intensywność jazdy i warunki zewnętrzne.
Czy procedury serwisowe są takie same dla różnych producentów?
Producenci różnią się między sobą w kwestii wytycznych dotyczących odpowietrzania. Shimano i Magura zalecają używanie jednego lejka i strzykawki, ale są wyjątki od tej zasady. SRAM wymaga dwóch strzykawek. Starsze hamulce i nietypowe konstrukcje wymagają specjalnych końcówek, aby można było podłączyć strzykawkę do układu.
Instrukcje serwisowe oraz filmy instruktażowe, które krok po kroku pokazują jak obsługiwać konkretny model i rocznik hamulca, są zazwyczaj łatwo dostępne w Internecie.
Czy metoda odpowietrzania hamulców hydraulicznych szczękowych, takich jak Magura HS 11, różni się od metody odpowietrzania hamulców hydraulicznych tarczowych?
W przypadku hamulców Magura HS 11 oraz innych szczękowych oraz tarczowych hamulców hydraulicznych, procedura odpowietrzania jest taka sama, a techniki bardzo podobne. Niemniej jednak, instrukcje Magury sugerują, że olej mineralny Royal Blood nie ulega starzeniu i nie wymaga częstej wymiany. Jest to jednak nieprawda, ponieważ przez uszczelki olej może stopniowo dostawać się do wnętrza systemu, co powoduje obniżenie punktu wrzenia. Jak wspomnieliśmy wcześniej, olej Magura ma jedne z najgorszych parametrów w tej kwestii na rynku.
Wskazane jest zawsze sprawdzenie oficjalnych instrukcji obsługi, ponieważ zawierają one najbardziej aktualne informacje dotyczące danego modelu, a także precyzyjne wskazówki dotyczące procedury przelewania i odpowietrzania układu.